Các gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc, dẫn đầu là Alibaba và ByteDance, đang dịch chuyển hoạt động đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLMs) tiên tiến nhất của mình sang các trung tâm dữ liệu ở nước ngoài. Động thái chiến lược này nhằm mục đích tiếp tục sử dụng các GPU mạnh mẽ của Nvidia trong khi vẫn tuân thủ khuôn khổ pháp lý của các quy tắc kiểm soát xuất khẩu của Mỹ. Hành động này đã biến các khu vực Đông Nam Á như Singapore và Malaysia thành các trung tâm chủ chốt cho ngành công nghiệp AI Trung Quốc. Đây là giải pháp cần thiết sau khi Washington thắt chặt kiểm soát đối với các bộ tăng tốc AI cao cấp, bao gồm cả chip H20 được thiết kế cho thị trường Trung Quốc.
Đông Nam Á: Điểm đến cho năng lực tính toán Nvidia
Các công ty Trung Quốc đã tìm thấy một lỗ hổng quan trọng trong quy định của Mỹ: mặc dù luật pháp cấm xuất khẩu trực tiếp các GPU Nvidia tiên tiến (như dòng H100 và A100 liên quan) vào Trung Quốc, nhưng nó không cấm các nhà điều hành trung tâm dữ liệu không thuộc Trung Quốc ở các quốc gia khác mua những chip đó và cho thuê quyền truy cập dưới dạng dịch vụ đám mây. Các phòng thí nghiệm AI Trung Quốc đang tận dụng triệt để cơ chế này bằng cách ký các hợp đồng thuê dài hạn với các nhà cung cấp tại nước ngoài.
Sự dịch chuyển này được củng cố bởi việc quy tắc “khuếch tán AI” (AI “diffusion rule”), vốn dự kiến sẽ đóng lỗ hổng cho thuê này, đã bị chính quyền Trump thu hồi trước khi kịp có hiệu lực. Bằng cách này, các công ty Trung Quốc đảm bảo họ vẫn có thể sử dụng các cụm máy tính mật độ cao, kết nối băng thông rộng (tương đương với các phòng thí nghiệm AI hàng đầu của Mỹ) để đào tạo các mô hình như Qwen của Alibaba và Doubao của ByteDance.
Tuy nhiên, cũng có trường hợp ngoại lệ: công ty DeepSeek đã tích lũy đủ lượng bộ tăng tốc Nvidia trước khi lệnh cấm mới nhất có hiệu lực, cho phép họ tiếp tục chạy các công việc đào tạo quy mô đầy đủ trong nước. DeepSeek cũng đang làm việc chặt chẽ với các nhà sản xuất chip nội địa như Huawei để điều chỉnh phần cứng và phần mềm, chuẩn bị cho tương lai tự chủ.
Chiến lược kép Alibaba và ByteDance: Đào tạo ngoài nước, suy luận nội địa
Chiến lược của các ông lớn công nghệ Trung Quốc hiện là một mô hình kép: đào tạo ở nước ngoài, suy luận nội địa. Các công ty vẫn ưu tiên các sản phẩm tiên tiến của Nvidia cho giai đoạn đào tạo mô hình (training) vì tính ổn định, hệ sinh thái phần mềm và hiệu suất vượt trội của chúng, giúp giảm thiểu nỗ lực kỹ thuật khi mở rộng quy mô lên hàng trăm tỷ tham số.
Ngược lại, khi các mô hình đã được đào tạo xong, các công ty Trung Quốc ngày càng dựa vào chip nội địa cho các tác vụ suy luận (inference) – giai đoạn xử lý lưu lượng sản xuất và truy vấn thực tế. Các nhà cung cấp Trung Quốc đang tung ra các bộ tăng tốc được tối ưu hóa cho băng thông bộ nhớ và mức năng lượng cụ thể – để xử lý lưu lượng sản xuất này với chi phí thấp hơn và ít rủi ro địa chính trị hơn. Các cơ sở tại Singapore và Malaysia đóng vai trò là “công xưởng đào tạo” tạm thời, với cấu trúc thuê thiết bị từ các nhà điều hành nước ngoài để duy trì sự tuân thủ luật pháp Mỹ.
