Intel đã mất 40 tỷ USD giá trị thị trường trong một ngày.
Thị trường đã có phản ứng cực kỳ khắc nghiệt khi Intel công bố kết quả kinh doanh không khả quan vào ngày 1 tháng 8. Doanh thu của công ty giảm 1% so với cùng kỳ năm trước, và họ thông báo lỗ ròng 1,6 tỷ USD, trong khi cùng kỳ năm 2023 lại đạt lợi nhuận 1,5 tỷ USD. Pat Gelsinger, giám đốc điều hành của Intel, đã chia sẻ trong một email gửi tới nhân viên rằng chi phí hoạt động đang ở mức quá cao, còn tỷ suất lợi nhuận thì lại quá thấp. Hệ quả là Intel quyết định cắt giảm 15.000 vị trí lao động và ngừng việc chia cổ tức mà họ đã thực hiện từ năm 1992. Giá cổ phiếu của Intel đã giảm gần 30% kể từ khi công bố kết quả kinh doanh.
Kể từ khi nhậm chức, Gelsinger đã nỗ lực để đưa Intel trở lại thời kỳ hoàng kim như trước đây; chính quyền Mỹ cũng mong muốn hồi sinh ngành sản xuất chip tại quốc gia này. Tuy nhiên, doanh thu gần đây đã cảnh báo về mức độ tụt hậu nghiêm trọng của Intel so với Nvidia và TSMC, cũng như khoảng thời gian dài cần thiết để Intel có thể bắt kịp các đối thủ trong ngành.
Intel đã giữ vị trí thống trị trong lĩnh vực sản xuất chip toàn cầu suốt nhiều thập kỷ. Trong giai đoạn những năm 1990 và đầu những năm 2000, công ty này đã chiếm ưu thế trên thị trường máy tính cá nhân nhờ vào sự hợp tác với Microsoft trong liên minh “Wintel”. Tuy nhiên, một chuỗi sai lầm đã khiến Intel không còn theo kịp cạnh tranh. Việc tập trung chủ yếu vào máy tính cá nhân đã dẫn tới việc họ bỏ lỡ cơ hội trong việc phát triển chip cho điện thoại di động, một lĩnh vực đang bùng nổ. Trong khi nhiều đối thủ của Intel chuyển sang mô hình “không có fab”, tức là các nhà thiết kế chip thuê ngoài quy trình sản xuất cho TSMC, thì Intel vẫn duy trì việc sản xuất chip nội bộ.
Vào giữa những năm 2010, những lỗi liên tiếp trong quá trình sản xuất đã làm chậm tiến độ ra mắt các bộ xử lý mới, kéo theo việc mất dần thị phần vào tay AMD trong lĩnh vực CPU cốt lõi. Đặc biệt, Intel gần như không hiện diện trong thị trường chip trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, nơi mà Nvidia hiện nay đang chiếm ưu thế và cũng là công ty bán dẫn có giá trị cao nhất trên thế giới.
Gelsinger rất hiểu rõ tình hình hiện tại. Ngay sau khi nhậm chức giám đốc điều hành vào tháng 2 năm 2021, ông đã khởi xướng việc tách biệt thiết kế và sản xuất thành hai lĩnh vực kinh doanh độc lập. Điều này cho phép bộ phận sản phẩm lựa chọn các nhà máy đúc chip phù hợp nhất với nhu cầu của mình, đồng thời giúp các nhà máy của Intel có thể phục vụ cho nhiều loại chip khác nhau. Gelsinger mong muốn hoạt động sản xuất của Intel phát triển mạnh mẽ, vượt qua các đối thủ trong ngành chip. Ông cam kết rằng Intel sẽ trở thành nhà sản xuất chip lớn thứ hai trên toàn cầu vào năm 2030, chỉ sau TSMC.
Với chiến lược này, Intel đang nỗ lực để bắt kịp đối thủ trên hai phương diện: vừa là một nhà thiết kế hàng đầu cạnh tranh với Nvidia và AMD; vừa là một công ty sản xuất chip cạnh tranh với TSMC. Nhiệm vụ đầu tiên có vẻ gặp nhiều thách thức. Intel đang chậm chân hơn trong lĩnh vực thiết kế chip AI. Trong năm nay, họ dự kiến sẽ có doanh thu khoảng 500 triệu USD từ chip AI Gaudi. So với Nvidia, công ty này đạt doanh thu 20 tỷ USD từ chip AI mỗi quý.
Hơn nữa, sự thành công trong lĩnh vực chip AI không chỉ dựa vào chính các con chip. Nvidia cung cấp các thiết bị mạng để kết nối hàng trăm hoặc hàng nghìn bộ xử lý của mình với nhau. Công ty cũng sở hữu CUDA, một nền tảng phần mềm hỗ trợ khách hàng tối ưu hóa chip. Do chưa đầu tư đủ vào lĩnh vực AI, Intel gặp khó khăn trong việc theo kịp.
Trong nỗ lực phát triển kinh doanh sản xuất chip, Intel đang thực hiện nhiều khoản đầu tư lớn. Họ dự định chi tiêu 100 tỷ USD trong vòng 5 năm tới để xây dựng và mở rộng các nhà máy mới cũng như hiện có tại Mỹ. Để biến tham vọng của mình thành hiện thực trong bối cảnh tăng trưởng chậm lại, Intel đang tìm kiếm nguồn vốn và các ưu đãi từ bên ngoài. Trong tháng 8 năm 2022, Brookfield, một nhà đầu tư trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng, đã đồng ý chịu trách nhiệm cho tới 49% chi phí xây dựng một cơ sở mới trị giá 30 tỷ USD ở Mỹ. Vào tháng 6 vừa qua, Apollo, một công ty cổ phần tư nhân, đã đầu tư 11 tỷ USD vào cổ phần tương tự tại nhà máy sản xuất chip của Intel tại Ireland. Intel cũng nhận được lợi ích từ khoản tài trợ trị giá 8,5 tỷ USD và vay lên đến 11 tỷ USD từ chính phủ Mỹ.
Tuy nhiên, điểm đáng lưu ý là doanh thu từ hoạt động sản xuất chip vẫn còn thấp và nhu cầu đối với các sản phẩm chủ đạo của họ gần như không tăng. Do đó, Intel sẽ cần tiếp tục tìm kiếm những nguồn vốn mới hoặc huy động thêm nhiều sự tài trợ khác. Cả Intel lẫn chính phủ Mỹ đều đang phải đối mặt với một thách thức lớn ở phía trước.
Theo Economist.