Cloudflare vừa công bố hệ thống “Pay-Per-Crawl“, cho phép các chủ website thu phí hoặc chặn các bot AI khi chúng thu thập dữ liệu, mở ra một bước ngoặt quan trọng trong việc kiểm soát và bảo vệ nội dung số trong thời đại AI.
Pay-Per-Crawl là gì và hoạt động ra sao?
Trong bối cảnh các AI crawler từ OpenAI, Google, Anthropic liên tục thu thập dữ liệu web để huấn luyện mô hình, nhiều website và nhà xuất bản lo ngại việc mất kiểm soát nội dung, thất thoát doanh thu quảng cáo và quyền sở hữu chất xám. “Pay-Per-Crawl” ra đời giúp các chủ website quyết định rõ ràng: chặn bot AI, cho phép miễn phí hoặc thu phí theo từng lượt truy cập của AI crawler.
Thông qua hệ thống này, các website mới đăng ký Cloudflare sẽ được hỏi quyền cho phép AI bot truy cập, tùy chỉnh phạm vi dữ liệu được phép sử dụng và mục đích (huấn luyện, tìm kiếm, inference). Cloudflare xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đóng vai trò trung gian thanh toán, đảm bảo mỗi lượt crawl sẽ minh bạch về mục đích, phạm vi và mức phí chủ website đặt ra.
Tác động lớn tới ngành AI và xuất bản nội dung
Cloudflare hiện kiểm soát khoảng 16-20% lưu lượng Internet toàn cầu, nên việc triển khai Pay-Per-Crawl sẽ tạo ảnh hưởng sâu rộng. Nhiều nhà xuất bản lớn như TIME, Condé Nast, The Associated Press đã chọn chặn AI crawler để bảo vệ nội dung và mô hình doanh thu. Bên cạnh việc ngăn chặn khai thác dữ liệu miễn phí, mô hình này còn giúp các website kiếm tiền từ dữ liệu khi AI bot truy cập hợp pháp, tạo cân bằng giữa đổi mới AI và quyền lợi của nhà sáng tạo.
Việc triển khai Pay-Per-Crawl cũng nhằm giảm nguy cơ “zero-click internet” khi người dùng chỉ đọc tóm tắt do AI tạo ra mà không truy cập website gốc, gây mất doanh thu quảng cáo cho các website và nhà xuất bản.
Cơ hội, thách thức và tương lai của Pay-Per-Crawl
Hệ thống Pay-Per-Crawl giúp các chủ website tăng quyền kiểm soát và bảo vệ nội dung, đồng thời mở ra một kênh doanh thu mới từ việc cho phép AI bot thu thập dữ liệu có trả phí. Tuy nhiên, để mô hình này thành công, các công ty AI cần tự nguyện tham gia và đồng ý trả phí do chủ website đặt ra. Vẫn còn những rủi ro tiềm ẩn khi AI crawler có thể “lách luật” để truy cập nội dung miễn phí hoặc sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu không minh bạch.
Dù vẫn đang trong giai đoạn beta, Pay-Per-Crawl được kỳ vọng sẽ trở thành một chuẩn mực mới trong ngành, buộc các công ty AI tôn trọng quyền sở hữu nội dung và đảm bảo tính minh bạch khi khai thác dữ liệu. Với quy mô của Cloudflare trong hệ sinh thái Internet, mô hình này có thể trở thành xu hướng toàn cầu, góp phần định hình lại cách AI tiếp cận dữ liệu cũng như cách các nhà sáng tạo nội dung bảo vệ công sức của mình trong thời đại AI phát triển mạnh mẽ.
