Eric Schmidt, người từng là CEO huyền thoại của Google, vừa tạo nên cú sốc lớn trong ngành công nghệ khi chính thức mua lại cổ phần kiểm soát và đảm nhận vị trí CEO tại Relativity Space, công ty tiên phong về công nghệ hàng không vũ trụ và sản xuất bồi đắp (3d) tại Mỹ. Mục tiêu đầy tham vọng của ông: triển khai các DataCenter (Trung tâm dữ liệu) trong quỹ đạo Trái Đất để giải quyết tận gốc bài toán năng lượng cho kỷ nguyên AI.
Khủng hoảng năng lượng AI và động lực đưa DataCenter lên không gian
Sự bùng nổ của AI đang kéo theo nhu cầu năng lượng tăng vọt chưa từng có. Theo Eric Schmidt, một trung tâm dữ liệu AI quy mô lớn hiện nay có thể tiêu thụ tới 10 gigawatt điện, trong khi một nhà máy điện hạt nhân trung bình tại Mỹ chỉ sản xuất khoảng 1 gigawatt. Dự báo đến năm 2027, các DataCenter sẽ cần thêm 29 gigawatt và con số này có thể lên đến 67 Gigawatt vào năm 2030, khiến cho các giải pháp năng lượng trên Trái Đất trở nên bất khả thi với tốc độ tăng trưởng này.
Một ví dụ điển hình: một truy vấn AI như ChatGPT tiêu tốn năng lượng gấp 10 lần so với một lượt tìm kiếm Google truyền thống, cho thấy mức độ “ngốn điện” khủng khiếp của công nghệ mới. Nếu không có đột phá, bài toán năng lượng sẽ trở thành rào cản lớn nhất với sự phát triển của AI.
Eric Schmidt cho rằng, giải pháp khả thi nhất là xây dựng các DataCenter ngoài không gian, nơi có thể thu hoạch trực tiếp năng lượng mặt trời mà không bị giới hạn bởi khí hậu hay bề mặt Trái Đất. Động thái mua lại Relativity Space giúp ông tiếp cận trực tiếp với công nghệ tên lửa và sản xuất bằng 3D, tạo lợi thế trong cuộc đua xây dựng hạ tầng AI thế hệ mới.
Relativity Space, công nghệ 3D và thách thức triển khai Data Center ngoài quỹ đạo
Relativity Space nổi tiếng với công nghệ sản xuất tên lửa bằng phương pháp bồi đắp (3d), giúp tối ưu hóa quy trình, giảm chi phí và tăng tính linh hoạt khi xây dựng các cấu trúc phức tạp trong môi trường không gian. Sản phẩm chủ lực của công ty là Terran R, tên lửa hai tầng có thể tái sử dụng một phần, dự kiến mang tới 33.500 kg hàng hóa lên quỹ đạo thấp của Trái Đất và quay trở lại an toàn. Việc ứng dụng công nghệ 3d không chỉ cách mạng hóa sản xuất tên lửa mà còn mở ra khả năng xây dựng các DataCenter ngoài không gian một cách hiệu quả hơn các phương pháp truyền thống.
Tuy nhiên, tham vọng này cũng đối mặt với nhiều thách thức lớn. Việc phóng và vận hành các DataCenter trong không gian hiện mới khả thi về mặt lý thuyết, nhưng có thể chưa phù hợp về mặt kinh tế và kỹ thuật với năng lực tên lửa hiện tại. Chi phí phóng, bảo trì, khả năng tự động hóa, truyền dẫn dữ liệu và cả bài toán thương mại hóa dự án đều là những dấu hỏi lớn. Nếu “bong bóng AI” vỡ, nhu cầu năng lượng giảm mạnh, toàn bộ dự án có thể mất đi lý do tồn tại.
Bù lại, nếu thành công, việc thu hoạch năng lượng mặt trời ngoài không gian sẽ giúp giảm áp lực lên lưới điện Trái Đất, hạn chế tác động môi trường và mở ra kỷ nguyên mới cho phát triển AI bền vững. Vị trí của Relativity Space cũng cực kỳ chiến lược khi đây là một trong số ít công ty hàng không vũ trụ độc lập còn lại, không bị chi phối bởi các tỷ phú công nghệ lớn như SpaceX hay Blue Origin.
Tóm lại: Việc Eric Schmidt mua lại Relativity Space và đặt mục tiêu xây dựng DataCenter ngoài không gian là bước đi táo bạo, thể hiện tầm nhìn dài hạn trước khủng hoảng năng lượng mà AI gây ra. Dù còn nhiều thách thức về kinh tế, kỹ thuật và rủi ro thị trường, dự án này đánh dấu sự kết hợp giữa công nghệ 3d, năng lượng và AI, hứa hẹn tạo ra đột phá cho ngành công nghệ toàn cầu trong thập kỷ tới.
