Tại sao AI phản ứng chậm với biến động chính trị Mỹ?
Từ vụ ám sát hụt Donald Trump đến khi ông Joe Biden ngừng tranh cử, các chatbot AI hoặc là không có thông tin, hoặc là phản hồi thiếu chính xác, đổ lỗi người dùng tung tin sai lệch.
Một giờ sau khi Tổng thống Biden công bố quyết định không tiếp tục tham gia vào cuộc bầu cử tổng thống năm 2024, phần lớn các chatbot AI vẫn không nắm bắt được thông tin này. Khi được hỏi liệu ông có tiếp tục tranh cử hay không, chúng đều trả lời “không” hoặc từ chối phản hồi. Khi được yêu cầu liệt kê các ứng cử viên cho vị trí tổng thống Mỹ, chúng vẫn bao gồm tên của ông.
Trong tuần qua, Washington Post đã tiến hành thử nghiệm nhiều chatbot AI về vấn đề chính trị và phát hiện rằng chúng gần như không thể theo kịp với các tin tức nổi bật. Đại đa số các chatbot không cập nhật kịp thời thông tin mới nhất, đưa ra câu trả lời sai hoặc từ chối phản hồi, đồng thời khuyến cáo người dùng nên kiểm tra các nguồn thông tin.
AI vẫn chưa đủ nhanh
Các chatbot trí tuệ nhân tạo đã tạo ra một sự thay đổi lớn từ năm 2023, với tiềm năng làm thay đổi cách mà con người thu thập thông tin. Nhiều bot hàng đầu được giới thiệu là đã được đào tạo trên những bộ dữ liệu mới nhất, thậm chí khuyến khích người dùng sử dụng chúng để nắm bắt các sự kiện mới nhất. Tuy nhiên, dường như những AI này vẫn chưa đủ khả năng để theo kịp dòng chảy thông tin trong cuộc bầu cử ở Mỹ, theo nhận định của Washington Post.
Chỉ vài giờ sau vụ xả súng diễn ra vào ngày 13/7 tại một buổi vận động tranh cử của cựu tổng thống Donald Trump, một số bot AI vẫn tỏ ra lúng túng và không biết chuyện gì đã xảy ra. cho biết thông tin về một vụ ám sát là tin giả mạo. Meta AI cũng cho biết nó không có bất kỳ thông tin cập nhật nào về một vụ ám sát.
Tương tự, những chatbot này không thể cung cấp thông tin cập nhật ngay sau khi Trump công bố J.D. Vance là người đồng hành tranh cử của mình vào ngày 15/7, và khi Tổng thống Biden có kết quả xét nghiệm dương tính với Covid-19 vào ngày 17/7.
Theo Washington Post, chatbot được phát triển nhằm mục đích trả lời và tương tác với người dùng để duy trì các cuộc hội thoại. Tên gọi cùng thông tin liên quan đến nguồn gốc câu trả lời có thể không được công khai hoặc thậm chí là không tồn tại.
Jevin West, một giáo sư đồng thời là đồng sáng lập của Trung tâm Công dân Thông thái tại Đại học Washington, đã chỉ ra rằng ngay cả khi AI cung cấp nguồn trích dẫn, nó vẫn có khả năng bổ sung những thông tin không chính xác vào nội dung.
“Chúng ta vẫn đang ở trong thời kỳ mà hầu hết các nguồn tài liệu và trích dẫn đều chỉ được kiểm chứng sau đó, điều này sẽ dẫn đến nhiều vấn đề khác nhau. Chúng ta cần có đội ngũ xác thực thông tin được đào tạo chuyên nghiệp, tức là những phương tiện truyền thông chính thống”, ông nhận xét.
Một số chatbot có khả năng xử lý thông tin nóng và tìm kiếm nguồn tin hiệu quả hơn những chatbot khác. Trong số đó, Copilot của Microsoft tỏ ra nhanh chóng nhất trong việc cung cấp thông tin chính xác trong các thử nghiệm của Washington Post, kèm theo nhiều liên kết tới các nguồn tài liệu gốc.
Mặc dù vậy, chatbot của Microsoft vẫn rất cẩn trọng khi đề cập đến các vấn đề chính trị và áp dụng các biện pháp bảo vệ trước kỳ bầu cử.
“Chúng tôi đang chuyển hướng các câu hỏi liên quan đến cuộc bầu cử từ Copilot sang Bing để đảm bảo người dùng nhận được thông tin từ những nguồn đáng tin cậy nhất”, đại diện của Microsoft cho biết.
Vào ngày 21/7, khi được hỏi về ai đang tranh cử tổng thống Mỹ, Copilot đã phản hồi: “Có vẻ như tôi không thể đưa ra câu trả lời cho chủ đề này”.
Chatbot tránh né các câu hỏi chính trị
Các phản hồi trên AI Overview của Google thường không cung cấp thông tin cho những câu hỏi liên quan đến các tin tức nóng hổi. Thay vào đó, trang web này chủ yếu chuyển hướng người dùng đến các liên kết từ Google News. Tuy nhiên, chatbot AI Gemini đôi khi vẫn có khả năng trả lời những câu hỏi liên quan đến tin tức thời sự, mặc dù không cung cấp nguồn trích dẫn cụ thể.
Cuối năm ngoái, Gemini đã thông báo sẽ giới hạn một số truy vấn liên quan đến bầu cử trên các công cụ AI của mình. Khi bạn hỏi Gemini về chính trị, nó sẽ phản hồi rằng: “Tôi không thể trả lời các câu hỏi liên quan đến cuộc bầu cử và nhân vật chính trị ngay lúc này” và cung cấp liên kết đến Google Search. Google cho biết họ đang nỗ lực để cải thiện dịch vụ dựa trên phản hồi từ người dùng.
Perplexity là một chatbot AI có khả năng truy cập thông tin thời gian thực nhưng đã từng bị phê bình vì đã thêm vào những thông tin không chính xác trong các bài báo. Chatbot này không chuyển hướng các câu hỏi về chính trị sang các trang web khác, tuy nhiên công ty khẳng định rằng họ ưu tiên sử dụng các nguồn tài liệu đáng tin cậy như các trang web chính phủ cho các câu hỏi liên quan đến bầu cử.
Trong một thử nghiệm của Washington Post, khi được hỏi “Trump có bị bắn không?” ngay sau vụ xả súng vào ngày 13/7, Perplexity trả lời rằng “không có thông tin nào về việc Trump hay bất kỳ ai khác bị bắn hoặc thương tích”. Chương trình còn cung cấp thêm thông tin chi tiết và trích dẫn nguồn tham khảo. Đến cuối ngày, nó đã đưa ra câu trả lời chính xác hơn.
Khi được hỏi vào ngày 21/7 về ứng cử viên tổng thống, Perplexity đã nêu tên Joe Biden.
“Chúng tôi khuyên bạn nên tham khảo các nguồn tin tức uy tín cho các sự kiện thời sự. Đây là nơi mang đến thông tin cập nhật theo thời gian thực cho những chủ đề nóng và liên tục thông báo về tin tức,” Sara Platnick, phát ngôn viên của Perplexity cho biết. Bà cũng nhấn mạnh rằng chỉ có 3% lượt tìm kiếm trên Perplexity tập trung vào các sự kiện mới nhất.
Meta AI – chatbot phục vụ cho Messenger, Facebook, Instagram và WhatsApp – có những hạn chế nghiêm ngặt nhất đối với các chủ đề chính trị. Khi được hỏi về người đồng hành trong cuộc bầu cử của Trump, Meta AI đã cung cấp câu trả lời đúng là Vance, nhưng ngay sau đó đã xóa câu trả lời và thay thế bằng thông điệp “Cảm ơn bạn đã hỏi”.
Khác với việc từ chối thông tin về các sự kiện hiện tại, của OpenAI lại phủ nhận tất cả các thông tin. Năm giờ sau vụ xả súng trong buổi kêu gọi tranh cử của Trump, chatbot này cho biết không có vụ ám sát nào xảy ra.
Tuy nhiên, đến ngày hôm sau, nó đã cung cấp câu trả lời chính xác và yêu cầu người dùng kiểm tra các nguồn tin khác để có thông tin mới nhất. Sau khi Biden rút lui khỏi cuộc đua, nói rằng ông vẫn đang tham gia tranh cử. Một giờ sau, chatbot đã cập nhật thông tin mới nhất.
Người phát ngôn của OpenAI cho biết không được thiết kế để phản hồi theo thời gian thực. Do đó, quá trình cập nhật thông tin có thể mất từ vài giờ đến vài ngày tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.
