Mặc dù trí tuệ nhân tạo (AI) đang được xem là động lực phát triển của ngành công nghệ, một báo cáo mới đây từ MIT cho thấy rằng phần lớn doanh nghiệp áp dụng AI vẫn chưa nhận được lợi nhậu cải thiện về doanh thu hay hiệu quả kinh doanh. Kết luận này đang gây tác động lớn lên thị trường tài chính và làm dấy lên những lo ngại về bong bóng AI.
Chỉ 5% doanh nghiệp nhữn lợi từ AI
Theo báo cáo “The GenAI Divide: State of AI in Business 2025” do sáng kiến NANDA của MIT thực hiện, trong 300 doanh nghiệp đã áp dụng AI, chỉ khoảng 5% ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu đáng kể. Trong khi đó, đa số các doanh nghiệp không thu được kết quả như mong đợi, dẫn đến tình trạng ngắt quãng hoặc bị đình trệ.
Các doanh nghiệp đạt được hiệu quả thường tập trung vào những bài toán chính xác, có đội ngũ hợp tác chặt chẽ với khách hàng và đạt từ 0 đến 20 triệu USD doanh thu chỉ trong vòng 1 năm. Đáng chú ý, các ứng dụng AI vào quy trình backend (tự động hoá quy trình, gia công, vận hành) mang lại lợi nhuận cao nhất, thay vì các ứng dụng vào marketing hay bán hàng.
Ngoài ra, những doanh nghiệp mua giải pháp từ nhà cung cấp chuyên dụng thường hiệu quả hơn nhiều so với việc tự phát triển nội bộ. Các công cụ AI có độ tùy biến cao theo bài toán cụ thể mang lại kết quả tốt hơn nhiều so với những hệ thống đa dụng như ChatGPT.
Bong bóng AI và mối lo ngại từ thị trường
Ngay sau khi báo cáo của MIT được công bố, nhiều cổ phiếu công nghệ đã giảm giá nhẹ. Nvidia, Palantir, Arm, Oracle, AMD và AppLovin là những công ty bị ảnh hưởng trực tiếp. Nasdaq giảm 1.4%, S&P 500 giảm 0.7%, Nikkei 225 của Nhật Bản giảm 1.5%, và Kospi Hàn Quốc giảm 0.6%.
Sam Altman – CEO của OpenAI – cũng đã lên tiếng cảnh báo rằng nhiều startup AI hiện nay đang thiếu thực tế về kỳ vọng, dẫn đến nguy cơ bong bóng đầu tư trong ngành. Các chuyên gia như Torsten Slok hay Robert Armstrong đã nhắc đến sự tương đồng giữa bong bóng AI và bong bóng dot-com cuối những năm 1990.
Chuyên gia Edward Zitron càng làm rõ thêm bức tranh khi cho rằng mức tăng doanh thu liên quan tới AI hầu như chỉ dựa vào việc bán GPU từ Nvidia, vốn đang góp phần lớn vào giá trị của toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ. Bất kỳ gián đoạn nào trong vòng lặp này cũng có thể gây ra tác động lớn đến nhiều gã khổng lồ công nghệ hiện đang chiếm hơn 1/3 giá trị thị trường.
